تجزیه ژنتیکی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مرتبط با کیفیت دانه در ارقام برنج

Authors

  • علی قربانی پور دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
Abstract:

به منظور مطالعه نوع عمل ژن‌ها و نحوه توارث صفات فیزیکی و شیمیایی مرتبط با کیفیت ظاهری و پخت دانه برنج، تجزیه میانگین نسل‌ها با استفاده از تلاقی دو رقم برنج ایرانی به نام‌های دیلمانی و سپیدرود با خصوصیات کیفی متفاوت انجام شد. بذرهای والدینی به همراه بذر نسل‌های F1، F2، BC1 و BC2 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه کشت شد و دوازده صفت فیزیکی و شیمیایی شامل طول و عرض شلتوک، نسبت طول به عرض شلتوک، درصد برنج سالم و خرد، طول و عرض دانه سفید، نسبت طول به عرض دانه سفید، وزن صد دانه، مقدار آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی‌شدن و مقدار پروتئین مورد ارزیابی قرار گرفتند. براساس نتایج تجزیه میانگین نسل‌ها، برای کلیه صفات مورد مطالعه مدل افزایشی- غالبیت بهترین برازش را نشان داد و برای هیچ یک از صفات، اثرات متقابل بین مکانی (اپیستازی) معنی‌داری مشاهده نشد. برآورد درجه غالبیت ژن‌ها نیز نشان داد که صفات طول شلتوک و عرض دانه سفید تحت کنترل فوق غالبیت ژن‌ها، نسبت طول به عرض دانه و درجه حرارت ژلاتینی‌شدن تحت کنترل غالبیت کامل ژن‌ها و سایر صفات مورد مطالعه تحت کنترل غالبیت ناقص ژن‌ها قرار دارند. میانگین وراثت‌پذیری عمومی صفات از 39/0 برای عرض شلتوک تا 93/0 برای درجه حرارت ژلاتینی شدن دانه و میانگین وراثت‌پذیری خصوصی صفات از 32/0 برای عرض شلتوک تا 76/0 برای مقدار آمیلوز متغیر بود. در مجموع نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که برای اصلاح جمعیت حاصل از تلاقی ارقام دیلمانی و سپیدرود از نظر طول و عرض شلتوک، عرض دانه سفید، نسبت طول به عرض دانه سفید و درجه حرارت ژلاتینی‌شدن بهتر است از پدیده هتروزیس و تولید هیبرید استفاده شود، اما برای سایر صفات مورد مطالعه، ابتدا می‌توان با انتخاب نتاج برتر حاصل از این تلاقی در طی چندین نسل، سهم ژن‌های با اثرات افزایشی را افزایش داد و سپس با تلاقی لاین‌های برتر در نسل‌های بالاتر، از اثرات غالبیت ژن‌ها نیز استفاده نمود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تجزیه ژنتیکی صفات مرتبط با عملکرد دانه در برنج

To determine gene action and heritability of grain yield related traits in rice, six rice varieties including Hashemi, Vandana, Kadous, Hassani, Shahpasand and IR36 were crossed in a diallel design in 2010. The parents and seeds of F1 generation (36 genotypes) were grown in a completely randomized block design with three replications at the Research Field of the Rice Research Institute of Iran-...

full text

تجزیه ژنتیکی صفات مرتبط با عملکرد دانه در برنج

به منظور تعیین نوع عمل ژن ها و برآورد وراثت پذیری صفات مرتبط با عملکرد دانه در برنج، شش ژنوتیپ برنج به اسامی هاشمی، واندانا، کادوس، حسنی، شاه پسند و ‘ ir36 ’به صورت دای آلل کامل در سال زراعی 1389 تلاقی داده شدند. والدین و بذور 1f به دست آمده (مجموعاً 36 تیمار) در سال زراعی 1390 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) کشت شدند و صفات مرتبط با عمل...

full text

تجزیۀ ژنتیکی صفات مرتبط با کیفیت ظاهری و پخت در ارقام مختلف برنج

به‌منظور ارزیابی وراثت­پذیری، نوع عمل ژن­ها و قابلیت ترکیب ارقام برنج برای صفات مرتبط با کیفیت ظاهری و پخت دانه، نتاج F1 حاصل از تلاقی‌های مستقیم و معکوس دای‌آلل کامل 6×6 به‌همراه والدین، شامل هاشمی، حسنی، شاه‌پسند، کادوس، واندانا و IR36 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعۀ پژوهشی مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور (رشت) در سال زراعی 1390 کشت شدند. صفات تحت مطالعه شامل مقدار آمیلوز، درجۀ ...

full text

وراثت‏ پذیری و هتروزیس برخی صفات مرتبط با ارزش غذایی و کیفیت فیزیکی دانه برنج

سابقه و هدف: برنج غذای اصلی مردم ایران و بسیاری از کشورهای جهان می‏باشد. با توجه به افزایش جمعیت و وجود محدودیت‏های اقلیمی برای کشت ارقام زراعی مهم از جمله برنج، لازم است که تولید برنج و در کنار آن ارزش غذایی افزایش یابد. بهره‏برداری از هتروزیس به عنوان راهکاری برای افزایش بیشتر عملکرد و کیفیت دانه برنج می‏باشد. بنابراین، هدف از این مطالعه، بررسی ساختار ژنتیکی و تعیین هتروزیس صفات مورد مطالعه ب...

full text

ارزیابی عمل ژن های کنترل کننده صفات مرتبط با کیفیت پخت دانه در ارقام برنج

برای تعیین عمل ژن­ها و وراثت­پذیری صفات مرتبط با کیفیت پخت ارقام برنج، نسل­های F2 حاصل از تلاقی­های کامل دای­آلل شش رقم برنج شامل حسنی، شاه­پسند، کادوس، واندانا، هاشمی و IR36 به همراه والدین مربوطه در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه دای­آلل به روش دوم گاردنر- ابرهارت نشان داد که آثار واریته و هتروزی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 42  issue 2

pages  339- 347

publication date 2011-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023